Soms snap ik helemaal niks van mijn lichaam. Met name mijn buik kan van het ene op het andere moment onrustig worden. Een opgeblazen gevoel, misselijkheid, steken of borrelende geluiden. Gevoelige darmen? Dat kan. Of komt het door de chemo? Ook dat kan. Volgens Suzanne Bos en haar boek Buikgevoel kan het voor niemand kwaad om naar je ‘gut feeling’ te luisteren: je buikgevoel. Jouw buik vertelt je namelijk veel. Nu is de vraag: wat? En wat doe je ermee?

Zeker nu het elke keer weer een verassing is wat een chemokuur met me doet, is het voor mij extra belangrijk om goed naar mijn ‘gut feeling’ te luisteren. Suzanne Bos schrijft in haar boek ‘Buikgevoel’ over dit gevoel. Bos kreeg op haar 21ste darmkanker en moest veel operaties ondergaan waarbij zelfs haar dikke darm volledig is verwijderd. Opnieuw moest ze haar lichaam, met name haar darmen, leren vertrouwen. Dat viel niet mee. Toch ben ik enorm dankbaar dat ze haar verhaal in Buikgevoel deelt en vertelt wat zij van haar darmen heeft geleerd.

In heel het boek wisselt Bos haar persoonlijke ervaringen af met medische en praktische informatie. Deze afwisseling leest erg fijn, haar schrijfstijl is ook erg prettig. Om een beetje te begrijpen welke organen er in je buik zitten en wat voor functie deze hebben, legt Bos heel makkelijk uit waar alles toe dient. Zelf heb ik nooit zo goed opgelet bij het vak biologie, dus voor mij was het wel even een ‘eye opener’ om te beseffen wat er eigenlijk allemaal dagelijks in mijn buik afspeelt.

Feitje: Je hebt een dunne en een dikke darm in je buik. Je dunne darm is zo lang dat hij heel de grond van het spreekkamertje van je huisarts kan bedekken. Je dikke darm is een stuk korter. Je dunne darm begint met het verteren van voedsel, neemt daarbij alle voedingsstoffen op die je lichaam nodig heeft en vervoert deze naar je bloed. Je dikke darm verdraagt de laatste loodjes van de spijsvertering en zorgt voor de indikking van je ontlasting.

‘Gut feeling’
Nu kom ik weer terug op de ‘gut feeling’: het buikgevoel. De hele dag geven je darmen signalen door aan je hersenen en andersom ook. Van de meeste signalen merk je niets. Toch wordt alles opgeslagen in een soort van ‘database’. Het kan zijn dat je door verschillende factoren, met name omgeving en gemoedstoestand, bewust wordt van bepaalde signalen. Zo is een ‘hongergevoel’ een bekend buikgevoel. Bos ziet buikgevoelens als een soort broertje of zusje van intuïtie: “Maar dan gevoed door alles wat we in ons leven hebben geleerd en meegemaakt”. Eigenlijk is het een soort prikkel of activiteit in de buik: ‘a gut feeling’.

Aan de hand van een persoonlijk voorbeeld maakt Bos duidelijk hoe zo’n buikgevoel precies kan werken. Zo at zij een keer vis op vakantie in een strandtentje in Spanje waar ze toen heel ziek van werd. Na dit incident at ze in Amsterdam wel gewoon weer vis, maar zodra ze op vakantie was en vanuit een restaurant het strand zag of iemand vis zag eten, werd ze spontaan misselijk. Ze omschrijft het kort, maar ik besef meteen dat ik ook zulk soort ervaringen heb en dus ook ‘buikgevoelens’ heb. Zo at ik een keer op een erg zonnige dag een heerlijke pizza Hawaii op een terras in het centrum. De pizza viel totaal verkeerd en ik kreeg er zo’n buikpijn van dat ik eigenlijk nooit meer een pizza Hawaii buitenshuis heb gegeten wanneer de zon scheen.

Acceptatie
Zelf vind ik het nu al fijn om te weten dat ik dus een buikgevoel kan herkennen. De volgende stap is volgens Bos om dit gevoel te accepteren. Zeker als je ziek bent, heeft het geen zin om tegen iets te vechten waar je zelf geen controle over hebt. Acceptatie geeft dan juist rust en kracht voor genezing. Maar ook bij kleinere kwaaltjes zoals buikpijn door stress zorgt acceptatie ervoor dat het niet te lang in je buik blijft hangen. Daarbij is afleiding erg belangrijk zodat je je niet de hele tijd op je vervelende buikgevoel of angst hoeft te focussen. Door de onzekerheid te omarmen, leer je te vertrouwen op je gut feeling. Zo laat je écht los waar je geen invloed op hebt en ontvang je een fijn gevoel omdat je het hebt geaccepteerd én besef je dat je je er ook niet voor hoeft te schamen. Kwetsbaarheid wordt op deze manier kracht.

Ik denk dat dit hierboven de beste tip is die ik in heel mijn ziekteperiode heb gekregen. Acceptatie. Dat kon ik niet. “Ik ben toch nog zo jong?” “Dit mag niet, dit kan niet.” “Hoe kan je nou zo’n ziekte accepteren?” Ik heb dan misschien geen darmkanker, maar wel enorme last van mijn buik inclusief darmen door wat ik wel heb: lymfeklierkanker. Toch heeft het me goed gedaan om het daadwerkelijk te doen, dat accepteren. Al klinkt het zo raar. Op dit moment weet ik dat ik ziek ben en dat mijn lichaam niet meer alles aankan. Zoals Bos al zegt in haar boek heeft het geen zin om terug te kijken en te verlangen naar hoe het was, nog voordat ik ziek werd . Het is fijner en hoopvoller om vooruit te kijken naar hoe het zal zijn als ik genezen ben. En het is helemaal fijn om dit gewoon met jullie, mijn lezers, te kunnen delen. Niet iedereen maakt misschien mee wat ik onderga, maar allemaal beleven we wel eens stress en buikpijn en zelfs als je dat accepteert, voel je je waarschijnlijk al beter.

Bewegen
En dan is het een kwestie van met je buikgevoel leren omgaan. Bos geeft een aantal aangename tips hiervoor. Zo wijdt ze een heel stuk aan wat de juiste voeding is voor iemand met gevoelige darmen. Ze vertelt er echter wel bij dat ‘gezond’ voor de een niet altijd voor de ander geldt en ook is het gezonde voedsel van nu tien jaar geleden niet gezond geweest en misschien morgen ook niet meer. Wat dus echt de juiste voeding voor jou is, daar kan je alleen zelf achter komen door het een en ander te proberen en het gevolg daarvan bewust op te slaan als een gut feeling. Dit hoofdstuk heb ik zelf niet heel intensief doorgenomen, omdat ik van mezelf weet dat ik ‘gezond’ eet, maar even globaal is het wel handig om te lezen welk voedsel beter voor je darmen is en welke minder.

Een andere tip is een buikmassage. Al meteen kon ik Bos gelijk geven, want ik heb er al een paar gekregen en daardoor kan ik zeggen dat het de pijn echt vermindert. Ook gaat mijn buik vaak borrelen tijdens een buikmassage, wat aangeeft dat mijn darmen weer ‘actief’ worden. Darmen moeten zoals Bos het zegt kunnen “kronkelen”: bewegen. Dan werken ze het beste en heb je als het goed is al minder last. Ook daar ben ik het volledig mee eens. Sinds ik weer dagelijks kan fietsen en in huis al meer kan bewegen om mijn conditie weer een beetje op te bouwen, merk ik dat ik al minder last heb van buikpijn én een gezondere ontlasting heb. Erg fijn dus. Ook ‘laag’ ademen kan zinvol zijn en om dit goed te leren kan mindfulness of yoga erg helpen. Ik probeer zelf nog dagelijks yoga-oefeningen te doen. Al lukt dit wel veel minder dan voorheen. Toch merk ik dat ik de laatste weken weer wat meer aankan, wat mijn buik goed doet.

Vertrouwen
Je buik verwarmen met een kruik kan soms ook erg helpen. Bij mij helpt dit overigens niet, ik word er juist misselijk van. Ik heb dan ook meer zwellingen in mijn buik die pijn doen en warmte helpt meer bij steken. Nog een tip van Bos: goed kauwen tijdens het eten: wel 36 keer. Als je kauwt, maak je speeksel aan. Speeksel bevat enzymen die een begin maken aan de spijsvertering. Dit is dus erg belangrijk, zeker bij gevoelige darmen. Het is ook niet verkeerd om niet te snel te eten en niet te veel te praten tijdens het eten, zodat er niet te veel lucht in je buik komt waardoor gasvorming ontstaat. Zeker omdat ik door de chemokuren minder speeksel aanmaak, vind ik het soms lastig om bepaald voedsel goed weg te slikken. Een slokje water erbij helpt wel, maar ik heb nu door Bos ook geleerd dat het eigenlijk helemaal niet erg is om wat langer de tijd te nemen om te eten. Dat is – juist nu – misschien zelfs wel erg belangrijk.

Kortom heb ik door Bos haar verhaal best veel geleerd over mijn buik, mijn darmen en met name mijn ‘gut feeling’: buikgevoel. Ik leer nu niet alleen naar mijn buik te luisteren. Ik leer ook op mijn buikgevoel te vertrouwen. Dat geeft hele goede moed en hoop. Natuurlijk zal ik niet een, twee, drie gelijk helemaal nergens meer last van hebben, maar met bepaalde klachten kunnen omgaan, is al een hele vooruitgang. Ik hoop dat jullie, mijn lezers, ook weer een beetje wijzer zijn geworden. En als je nieuwsgierig bent geworden naar nog meer wijsheid over je ‘buikgevoel’ is het boek van Suzanne Bos dus een echte aanrader.

Liefs,